Anestezjolog odpowiada za podawanie serii leków stosowanych podczas wprowadzenia do znieczulenia, mających na celu zapewnienie choremu bezpiecznego znieczulenia przed, w czasie oraz po operacji. W tym czasie pacjent narażony jest na działanie wielu substancji (m.in. środki anestetyczne, antybiotyki, preparaty krwi, heparyny, lateks, siarczan protaminy, płyny uzupełniające), które mogą wywoływać reakcje niepożądane, indukowane mechanizmami immunologicznymi. Tego typu reakcje towarzyszące znieczuleniu stanowią potencjalnie zagrażający zdrowiu i życiu problem kliniczny, należą bowiem do nieprzewidywalnych reakcji polekowych (Unpredictable Adverse Drug Reaction [ADR]) w okresie okołooperacyjnym. Autorka, po raz pierwszy w Polsce, podjęła próbę opracowania i wdrożenia standardów postępowania u chorych poddawanych operacjom i zabiegom diagnostycznym w znieczuleniu ogólnym, w zakresie diagnostyki oraz eliminowania czynników ryzyka związanych z szeroko rozumianą anafilaksją.
Autorka: wykazała konieczność prowadzenia badań epidemiologicznych nad występowaniem reakcji anafilaktycznych podczas znieczulenia oraz w okresie okołooperacyjnym; zaproponowała wytyczne postępowania anestezjologicznego w przypadku wystąpienia ADR w czasie znieczulenia; przedstawiła zasady postępowania anestezjologicznego po rozpoznaniu anafilaksji w trakcie znieczulenia oraz dalszej opieki i późniejszego badania alergologicznego u każdego chorego, który przebył ADR podczas znieczulenia. Dla postępu badań w zakresie zjawisk anafilaktycznych w praktyce anestezjologicznej koniecznie jest nawiązanie szerokiej współpracy pomiędzy alergologami oraz przekazywanie informacji o przypadkach anafilaksji, obserwowanej zarówno w warunkach ambulatoryjnych, jak i szpitalnych. Dlatego prezentowana książka powinna zainteresować nie tylko anestezjologów i alergologów, ale również lekarzy rodzinnych, internistów, chirurgów i pediatrów.
Spis treści
Wykaz najczęściej używanych w pracy skrótów 1. WSTĘP 1.1. Anafilaksja a znieczulenie 1.2. Klasyfikacja immunologicznych reakcji nadwrażliwości na leki 1.3. Definicje i nazewnictwo 1.4. Częstość występowania reakcji niepożądanych podczas znieczulenia 1.4.1. Środki powszechnie używane podczas znieczulenia, potencjalnie odpowiedzialne za wyzwolenie reakcji niepożądanych 1.4.2. Przegląd środków wywołujących reakcje anafilaktyczne 1.4.2.1. Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe (Neuromuscular Blocking Agents – NMBA) 1.4.2.2. Leki nasenne 1.4.2.3. Opioidy 1.4.2.4. Środki znieczulenia miejscowego (LA) 1.4.2.5. Antybiotyki 1.4.2.6. Siarczan protaminy 1.4.2.7. Aprotynina 1.4.2.8. Lateks 1.4.2.9. Koloidy 1.4.2.10. Preparaty krwi 1.4.2.11. Anestetyki wziewne 1.5. Objawy kliniczne polekowych reakcji niepożądanych 1.6. Czynniki ryzyka pojawienia się niepożądanych reakcji polekowych 1.6.1. Czynniki ryzyka a wiek 1.6.2. Czynniki ryzyka a płeć 1.6.3. Czynniki ryzyka a alergia na leki 1.6.4. Czynniki ryzyka a atopia 1.7. Rozpoznawanie reakcji alergicznych pojawiających się w okresie znieczulenia 1.7.1. Badanie materiału biologicznego 1.7.2. Tryptaza 1.7.3. Histamina 1.7.4. Swoiste przeciwciała IgE (asIgE) 1.7.5. Badanie alergologiczne
2. ZAŁOŻENIA I CELE PRACY
3. MATERIAŁ KLINICZNY I METODYKA 3.1. Dobór chorych 3.2. Metodyka 3.2.1. Badanie podmiotowe i przedmiotowe 3.2.2. Znieczulenie chorych 3.2.3. Ocena alergologiczna pacjentów 3.2.3.1. Skórne testy punktowe (SPT) 3.2.3.2. Testy śródskórne (IDT) 3.2.3.3. Oznaczenie poziomu antygenowo swoistych IgE (asIgE) 3.2.3.4. Oznaczenie poziomu tryptazy (MCT) 3.3. Metody analizy statystycznej
4. WYNIKI 4.1. Grupa badana 4.2. Środki odpowiedzialne za wystąpienie ADR 4.3. Badanie podmiotowe z ukierunkowaniem na wcześniejsze objawy alergiczne 4.4. Objawy kliniczne reakcji niepożądanych 4.4.1. Objawy skórno-śluzówkowe 4.4.2. Zaburzenia funkcjonowania układu oddechowego 4.4.3. Zaburzenia funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego 4.5. Wyniki diagnostycznych badań alergologicznych4.5.1. Wyniki oznaczeń poziomu tryptazy (MCT) 4.5.2. Wyniki oznaczeń poziomu antygenowo swoistych przeciwciał immunoglobulin klasy IgE skierowanych przeciwko wybranym alergenom w surowicy chorych z ADR 4.5.3. Wyniki oceny reaktywności skórnej u chorych z ADR 4.5.4. Reaktywność krzyżowa na NMBA 4.6. Reakcje niepożądane na LA 4.7. Różnicowanie reakcji anafilaktycznych podczas znieczulenia
5. LECZENIE CHORYCH Z PODEJRZENIEM REAKCJI ANAFILAKTYCZNEJ PODCZAS ZNIECZULENIA (TAB. XXIX)
6. OMÓWIENIE SPECYFIKI POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA REAKCJI NIEPOŻĄDANYCH W TRAKCIE ZNIECZULENIA
6.1. Ocena skuteczności testu prowokacji podejrzanym lekiem 6.2. Skuteczność identyfikacji substancji wyzwalającej ADR podczas znieczulenia 6.2.1. Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe 6.2.2. Opioidy 6.2.3. Antybiotyki 6.2.4. Leki nasenne 6.2.5. Lateks 6.2.6. Krew i środki krwiopochodne 6.3. Omówienie wyników oznaczeń poziomu tryptazy (MCT) 6.4. Ocena reaktywności skórnej 6.5. Omówienie wyników oznaczeń poziomu antygenowo swoistych immunoglobulin klasy IgE skierowanych przeciwko wybranym alergenom w surowicy krwi chorych z ADR podczas znieczulenia 6.6. Zapobieganie reakcjom anafilaktycznym podczas znieczulenia 6.7. Ogólne zasady postępowania w przypadku ADR o ciężkim przebiegu 6.8. Postępowanie z chorymi z wcześniej stwierdzoną reakcją niepożądaną podczas znieczulenia
7. WNIOSKI
8. PODSUMOWANIE I PROPONOWANE WYTYCZNE
9. STRESZCZENIE
10. PIŚMIENICTWO
11. CONTENTS Table of contents • Summary • List of Tables • List of Figures
Table of contents List of abbreviations 1. INTRODUCTION 1.1. Anaphylaxis and anaesthesia 1.2. Classification of immune mediated drug hypersensitivity reactions 1.3. Definition of terms 1.4. Incidence of adverse drug reactions during anaesthesia 1.4.1. Agents commonly used during anaesthesia that might be responsible for triggering of adverse reactions 1.4.2. Causal agents 1.4.2.1. Neuromuscular Blocking Agents (NMBA) 1.4.2.2. Hypnotics 1.4.2.3. Opioids 1.4.2.4. Local Anaesthetics (LA) 1.4.2.5. Antibiotics 1.4.2.6. Protamine sulfate 1.4.2.7. Aprotynin 1.4.2.8. Latex 1.4.2.9. Colloids 1.4.2.10. Blood products 1.4.2.11. Inhaled anaesthetic agents 1.5. Clinical features of adverse drugs reactions 1.6. Risk factors of adverse drugs reactions occurrence 1.6.1. Risk factor and age 1.6.2. Risk factor and sex 1.6.3. Risk factor and drug allergies 1.6.4. Risk factors and atopy 1.7. Diagnosis allergic reactions during anaesthesia 1.7.1. Immediate investigation 1.7.2. Mast Cell Tryptase 1.7.3. Histamine 1.7.4. Specific immunoglobulin E (IgE) assay 1.7.5. Allergological examination
2. OBJECTIVES AND THEORETICAL ASSUMPTIONS
3. CLINICAL MATERIAL AND METHOD 3.1. Materials 3.2. Method 3.2.3. Allergy investigation of a patient with anaphylactic reaction associated with anaesthesia 3.2.1. Subjective and objective examination 3.2.2. General anaesthesia 3.2.3. Allergy investigation of a patient with anaphylactic reaction associated with anaesthesia 3.2.3.1. Skin prick tests (SPT) 3.2.3.2. Intradermal tests (IDT) 3.2.3.3. An specific IgE (asIgE) assays 3.2.3.4. Serum Tryptase level (MCT) 3.3. Statistical analysis
4. RESULTS 4.1. Patients 4.2. The drugs responsible for adverse reactions 4.3. Subjective examination focused on previous allergic symptoms 4.4. Clinical features 4.4.1. Cutaneous symptoms 4.4.2. Airway and respiratory manifestations 4.4.3. Cardiovascular manifestations 4.5. Results of allergological diagnostic tests 4.5.1. Results of MCT assaying 4.5.2. Results of IgE assaying 4.5.3. Results of cutaneous reactivity in ADR patients 4.5.4. Cross-reactivity to NMBA 4.6. Adverse reactions for LAs 4.7. Differentiating ADR during anaesthesia
5. A PLAN FOR THE TREATMENT OF ANAPH YLACTIC REACTIONS DURING ANAESTHESIA
6. SPECIFIC PROCEDURES IN THE CASE OF ADR OCCURRENCE DURING ANAESTHESIA 6.1. Evaluation of the effectiveness of provocations test for suspected substance 6.2. Effectiveness of identifying the substances triggering ADR during anaesthesia 6.2.1. NMBAs 6.2.2. Opioids 6.2.3. Antibiotics 6.2.4. Hypnotics 6.2.5. Latex 6.2.6. Blood products 6.3. Evaluation of MCT assay results 6.4. Evaluation of cutaneous reactivity 6.5. Evaluation of IgE assay results 6.6. Preventing anaphylactic reactions during anaesthesia 6.7. Model operating procedure for a patient reporting a severe ADR reactions 6.8. Treating patients with previous during anaesthesia
7. CONLUSIONS
8. PROPOSED GUIDELINES
9. SUMMARY (in Polish)
10. LITERATURE
11. CONTENTS Table of contents • Summary (in English) • List of Tables • List of Figures
|