Red. Wanda Krzemińska, Piotr Nowak
Kolejny tom pisma redagowanego w Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, w Zakładzie Komunikacji Społecznej, jest zbiorem 21 artykułów zredagowanych przez autorów młodszego i starszego pokolenia badaczy, reprezentujących różne dyscypliny badawcze, których wspólnym mianownikiem są procesy komunikowania powiązane z technologią cyfrową.
Niniejszy tom jest dwujęzyczny. Wszystkie artykuły zaopatrzone są w abstrakty w języku polskim i angielskim, a część artykułów publikowana jest wyłącznie w języku angielskim.
Autorzy sytuują swoją refleksję w różnych wymiarach społecznej przestrzeni komunikowania. Duża część artykułów przygotowana została z pozycji komunikowania w nauce, edukacji czy sztuce; inne z kolei dotyczą aparatu pojęciowego nowych procesów komunikowania oraz cyfrowych narzędzi komunikowania. Na te ostatnie składają się nie tylko konkretne urządzenia cyfrowe (jak np. telefon komórkowy), ale również oprogramowanie (jak np. system zarządzania SAP R3 czy też format PDF).
Tom otwierają dwa teksty poświęcone terminologii nowych procesów komunikowania. W. Król dokonuje przeglądu zastosowań terminu digitalizacja, a W. Krzemińska poddaje analizie cały paradygmat terminologiczny związany z parą konkurujących z sobą terminów, tj. cyfryzacją i digitalizacją, oceniając szanse ich wejścia do obiegu i utrwalenia się w języku polskim.
Dziedziny komunikowania reprezentowane są przez naukę (a w niej językoznawstwo i bibliometrię), edukację (a w niej dydaktykę językową i tłumaczenia), muzykę i dziedzinę know-how (a w niej zarządzanie informacją w dokumentalistyce i w biznesie).
P. Nowak, P. Nowakowski i P. Wiatrowski ukazują korzyści metodologiczne dla badań lingwistycznych, które są następstwem procesów cyfryzacji, A. Matulewska i L. Woźna analizują uwarunkowania, jakie stwarzają zasoby internetu dla tłumaczeń, a A. Krzemińska opisuje specyfikę środowiska informacyjnego językowych słowników elektronicznych. B. Budzyńska i I. Marszakowa-Szajkiewicz testują na wybranym czasopiśmie metodę analizy bibliometrycznej.
A. Drzewińska analizuje przydatność zasobów internetu dla dydaktyki językowej i omawia kursy języka odbywające się przez internet, A. Matulewska i M. Wasielewska poszerzają powyższą refleksję o dodatkowy obszar materiałów dydaktycznych zawartych na nośnikach cyfrowych innych niż internet. Jednocześnie biorą pod uwagę dodatkowy aspekt procesu nauczania, wywołany przez cyfryzację, jakim jest nagminne kopiowanie materiałów z sieci przez uczących się w sytuacjach, gdy przedmiotem zadania edukacyjnego jest kreatywna praca własna.
P. Kędziora stawia hipotezę, według której cyfrowość muzyki prowadzi, z jednej strony, do ograniczenia nieograniczonej dotychczas niczym swobody twórców, a z drugiej – do nieskończonego powielania i przetwarzania już istniejących wzorców muzyki.
Kolejny dział poświęcony jest zarządzaniu informacją.
M. Matulewski analizuje zmiany, jakie dokonały się w obiegu informacji w konkretnym przedsiębiorstwie po wdrożeniu systemu komputerowego SAP R3, M. Kowalska ukazuje na przykładzie dwóch wybranych krajów europejskich proces digitalizacji zasobów bibliotecznych, a E. Maternik – funkcjonowanie narzędzi elektronicznych w księgowości i skutki ich zastosowania dla języka. Z kolei M. Górny zwraca uwagę na zjawisko, które pojawiło się po raz pierwszy w historii cywilizacji i jest cechą społeczeństwa informacyjnego, a mianowicie – na przeniesienie zasobów pamięci, dotychczas ściśle związanych z umysłem ludzkim (a więc wewnętrznych w stosunku do istoty ludzkiej), do zewnętrznego środowiska komunikowania o charakterze cyfrowym.
Numer zamykają cztery teksty poświęcone nowym technologiom. R. Lewandowski prezentuje poglądowo rozwój i aktualne funkcje formatu PDF, D. Elsner skupia swą uwagę na książce elektronicznej, A. Firlej-Buzon analizuje komunikacyjne aspekty podpisu elektronicznego, a W. Krzemińska przedstawia raport z badań na temat zachowań użytkowników języka w zderzeniu z telefonią cyfrową.
